11/10/2014 5:20:27 CH
Xem cỡ chữ:
Đọc bài viết:
Hội thảo tập huấn ngành di sản văn hoá năm 2014
Cục Di sản Văn hoá (Bộ VHTTDL) đã tổ chức Hội thảo, tập huấn ngành di sản văn hoá năm 2014 (từ ngày 7/10 đến 9/10) cho 300 đại biểu là lãnh đạo các bảo tàng, ban quản lý di tích, khu di sản thế giới, các phòng nghiệp vụ di sản văn hóa thuộc Sở VHTTDL trên toàn quốc. Thứ trưởng Đặng Thị Bích Liên đã tới dự phát biểu khai mạc và điều hành thảo luận Hội thảo - tập huấn.

 

Với mục tiêu giới thiệu về những vấn đề trọng tâm trong lĩnh vực di sản văn hóa, Hội nghị - Tập huấn ngành di sản văn hóa lần này tập trung vào 04 chủ đề chính mang tính thời sự hiện nay  là:

- Tình hình bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa và định hướng lớn trong giai đoạn hiện nay.

- Một số vấn đề đặt ra trong việc thực hiện “Quy hoạch tổng thể hệ thống bảo tàng Việt Nam đến năm 2020”.

- Vấn đề phong tặng danh hiệu “Nghệ nhân nhân dân”, “Nghệ nhân ưu tú” trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể.

- Di sản ký ức - bảo tồn và phát huy

 Thứ trưởng Đặng Thị Bích Liên đã ghi nhận và đánh giá cao những nỗ lực của Cục Di sản văn hóa và các cơ quan, đơn vị trong ngành bảo tồn di sản ở các địa phương trên cả nước trong một năm vừa qua (tính từ thời điểm Hội thảo - Tập huấn tháng 10/2013 đến nay). Công tác quản lý nhà nước về di sản văn hóa đã đạt được một số kết quả đáng ghi nhận, hoạt động bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa luôn nhận được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và xã hội. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1211/QĐ-TTg ngày 05/9/2012 phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia về văn hóa giai đoạn 2012-2015 với kinh phí cho các hoạt động chống xuống cấp, tu bổ, tôn tạo di tích, sưu tầm, bảo tồn và phát huy giá trị các di sản văn hóa phi vật thể của các dân tộc Việt Nam trên 5.000 tỷ đồng (bao gồm cả nguồn xã hội hóa).

Bên cạnh những kết quả đạt được, Thứ trưởng đã tiếp nhận phản hồi về một số vấn đề tồn tại trong công tác quản lý di sản cần tiếp tục được nghiên cứu, đề xuất phương hướng giải quyết trong những năm tới, bao gồm:

- Các văn bản quy phạm pháp luật về lĩnh vực di sản văn hóa còn thiếu, chưa đồng bộ để có thể điều chỉnh được mọi hoạt động phát sinh trong quá trình quản lý, bảo vệ di sản, dẫn đến việc chúng ta còn lúng túng trong việc xử lý, đảm bảo sự hài hòa mối quan hệ giữa bảo tồn và phát triển.

- Theo quy định của Luật di sản văn hóa, các tỉnh/thành phố cần làm quy hoạch khảo cổ, quy hoạch tổng thể, quy hoạch hệ thống di tích, triển khai cắm mốc giới khoanh vùng bảo vệ các di tích đã được xếp hạng, tuy nhiên đến nay, việc triển khai các vấn đề này còn rất chậm. Đơn cử như 48 di tích quốc gia đặc biệt trên cả nước hiện nay, chỉ có 29 di tích đã có quy hoạch tổng thể, còn lại 19 di tích chưa được phê duyệt quy hoạch.

- Tình trạng tu bổ di tích không đúng quy cách, xâm hại di tích (đặc biệt là ở Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh), đưa hiện vật không phù hợp vào di tích, trộm cắp cổ vật và đồ thờ tự trong di tích vẫn xảy ra thường xuyên.

- Đội ngũ cán bộ quản lý về tu bổ di tích, đội ngũ cán bộ tư vấn, thiết kế, giám sát, cán bộ kỹ thuật, công nhân lành nghề về bảo tồn di tích còn mỏng, năng lực không đều, dẫn đến chất lượng tu bổ di tích chưa đáp ứng những yêu cầu về tiêu chuẩn kỹ thuật.

- Năng lực thực thi pháp luật về di sản văn hóa còn hạn chế. Nhận thức của cấp ủy, chính quyền và toàn xã hội chưa sâu sắc, toàn diện.

- Bộ máy quản lý di tích, di sản văn hóa phi vật thể trên cả nước còn chồng chéo, chưa thống nhất.

- Nguồn kinh phí và nhân lực cho công tác bảo tồn, tu bổ, tôn tạo di tích còn chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế.

- Chưa tạo lập được sự gắn kết giữa hoạt động bảo tàng, di tích với phát triển du lịch.

- Theo quy định của Luật di sản văn hóa, các tỉnh/thành phố cần làm quy hoạch khảo cổ, quy hoạch tổng thể, quy hoạch hệ thống di tích, triển khai cắm mốc giới khoanh vùng bảo vệ các di tích đã được xếp hạng, tuy nhiên đến nay, việc triển khai các vấn đề này còn rất chậm. Đơn cử như 48 di tích quốc gia đặc biệt trên cả nước hiện nay, chỉ có 29 di tích đã có quy hoạch tổng thể, còn lại 19 di tích chưa được phê duyệt quy hoạch.

- Như bài phát biểu của đồng chí Phó Cục trưởng Cục Di sản văn hóa Nguyễn Hữu Toàn cũng đã cho biết, Quy hoạch hệ thống bảo tàng đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt từ năm 2005, nhưng đến nay, việc triển khai còn rất chậm.

- Bảo tàng còn thiếu sức hấp dẫn, chưa thu hút được nhiều khách tham quan.

- Cùng với tốc độ đô thị hóa và phát triển du lịch, một mặt mang lại sự phát triển tích cực về kinh tế-xã hội, nhưng đồng thời cũng tác động tiêu cực, tạo ra nguy cơ làm sai lệch hoặc biến mất của các di sản văn hóa phi vật thể.

- Hiện tượng mê tín dị đoan gia tăng, lễ hội truyền thống tổ chức còn nhiều vấn đề bất cập.

- Năng lực hợp tác quốc tế về di sản còn yếu, chưa tiếp cận được nhiều nguồn vốn tài trợ của các tổ chức quốc tế.

- Công tác đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực ngành di sản mặc dù đã được quan tâm, nhưng chất lượng chưa cao. Chưa hình thành đội ngũ chuyên gia quốc tế có thể đi giảng dạy, thuyết trình tại các trường đại học, các hội thảo, tập huấn ở nước ngoài.

Để đạt được mục tiêu chung đã được xác định trong Nghị quyết số 33-NQ/TW Hội nghị lần thứ 9 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI mới ban hành tháng 6/2014 vừa qua, trong đó xác định: “Xây dựng nền văn hóa và con người Việt Nam phát triển toàn diện, hướng đến chân - thiện - mỹ, thấm nhuần tinh thần dân tộc, nhân văn, dân chủ và khoa học. Văn hóa thực sự trở thành nền tảng tinh thần vững chắc của xã hội, là sức mạnh nội sinh quan trọng bảo đảm sự phát triển bền vững và bảo vệ vững chắc Tổ quốc vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”; đồng thời, nhằm phát huy những thành tựu đã đạt được, từng bước khắc phục các hạn chế của ngành Di sản văn hóa thời gian qua, chúng ta cần tập trung triển khai ngay trong năm 2015 và những năm tiếp một số nhiệm vụ trọng yếu sau đây:

- Chủ động rà soát, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật và thủ tục hành chính về di sản văn hóa; đổi mới hình thức và biện pháp phổ biến, giáo dục pháp luật về di sản văn hóa.

-Tiếp tục xây dựng hồ sơ di sản văn hóa tiêu biểu trình UNESCO vinh danh; nghiên cứu xây dựng Quy chế quản lý, bảo vệ Di sản Văn hóa và Thiên nhiên Thế giới.

- Đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện Kế hoạch xét tặng danh hiệu “Nghệ nhân ưu tú” trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể lần thứ nhất - năm 2015 theo Quyết định số 2508/QĐ-BVHTTDL ngày 08/8/2014 của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; nghiên cứu xây dựng cơ chế chính sách đãi ngộ đối với nghệ nhân đã được phong tặng danh hiệu, nhưng có thu nhập thấp, hoàn cảnh khó khăn.

- Khẩn trương kiện toàn bộ máy quản lý di tích trên phạm vi toàn quốc; tăng cường thực hiện nếp sống văn minh tại di tích và lễ hội.

-Tập trung triển khai tổng kết 10 năm thực hiện Quy hoạch tổng thể hệ thống bảo tàng Việt Nam đến năm 2020; khuyến khích các bảo tàng tiếp tục thực hiện đổi mới trưng bày, nghiên cứu, xây dựng các chương trình giáo dục hướng dẫn cho các đối tượng khách tham quan để trưng bày của các bảo tàng phát huy giá trị và có tầm ảnh hưởng rộng rãi trong xã hội.

- Tăng cường đào tạo, xây dựng đội ngũ cán bộ ngành có phẩm chất chính trị, năng lực chuyên môn sâu trong công tác quản lý, nhằm kiện toàn đội ngũ làm công tác bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa.

- Tích cực và chủ động hội nhập hợp tác quốc tế nhằm tranh thủ nguồn lực, học hỏi kinh nghiệm bảo tồn di sản văn hóa của các quốc gia trên thế giới, theo kịp với xu hướng bảo tồn gắn kết với phát triển bền vững của quốc tế trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay.

- Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra công tác quản lý, bảo tồn di tích, lễ hội             Hội thảo - Tập huấn đã mở ra định hướng mới trong công tác bảo tồn phát huy giá trị di sản một cách thuận tiện và đạt hiệu quả cao. Ban Tổ chức đã chú ý lắng nghe, trao đổi và tiếp thu ý kiến đóng góp từ đại biểu và học viên để tổng kết và đề xuất Lãnh đạo Bộ với những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và chất lượng chuyên môn hoạt động bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa trong thời gian tới.

An Hòa
Các bài khác